2023 sonbaharında, MIT, Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nden Profesör Eric Klopfer, öğrencilerine tahminen de hayatlarının en unutulmaz derslerinden birini verdi. Bilgisayar bilimi dersinde yapılan bu deney, öğrenmenin ve gayret etmenin beyin üzerindeki tesirlerini yine düşünmemizi sağlıyor. Deneyin ayrıntıları, yapay zekânın eğitimdeki rolüne dair kıymetli sorulara ışık tutuyor.
Deneyin Tasarımı


Klopfer, öğrencilerini üç kümeye ayırdı ve Fortran programlama lisanıyla ilgili bir misyon verdi. Fortran, eski bir lisan olmasına karşın bilimsel hesaplamalarda hâlâ değerli bir yere sahip. Lakin işin püf noktası şuydu: Hiçbir öğrenci bu lisanı bilmiyordu. Kümelere farklı tahlile ulaşma araçları tanımlandı:
1. ChatGPT kullanan küme: Yapay zekâ dayanağıyla süratli bir tahlil üretmeleri bekleniyordu.
2. Code Llama kullanan küme: Meta’nın geliştirdiği bu araçla vazifesi çözmeleri istendi.
3. Google kullanan küme: Geleneksel araştırma tekniklerini kullanmaları gerekiyordu.
Sonuçlar şaşırtan değildi:
• ChatGPT kullanan küme, misyonu en hızlı tamamladı.
• Code Llama kullanan küme daha yavaş ancak başarılıydı.
• Google kullanan küme ise en çok zorlanan oldu, lakin en kapsamlı araştırmayı yaparak vazifesi çözdü.
Ezbere tahlil testi
Deneyin asıl çarpıcı kısmı ise ikinci basamaktaydı. Öğrencilerden birebir sorunu ezbere çözmeleri istendiğinde şu sonuçlar ortaya çıktı:
• ChatGPT kullanan öğrenciler problemi hiç hatırlamıyordu.
• Code Llama kullananlar hudutlu bir muvaffakiyet elde etti.
• Google kullananlar ise en başarılı grup oldu.
Bu sonuç, beynin öğrenme düzeneklerini anlamak için güçlü bir bildiri içeriyor: Gayret göstererek öğrenmek, uzun vadeli hatırlama ve sorun çözme yeteneği için kritik kıymete sahip.
Çaba ve gelişim
Yapay zekâ, işleri hızlandırıyor, sıkıntıları çözüyor ve hayatımızı kolaylaştırıyor. Lakin bu kolaylıklar bir bedel ile geliyor: Beynimiz Uğraş göstererek öğrenme fırsatını kaybediyor. Öğrenme sürecinde çaba, beynin daha derin ve kalıcı bir biçimde bilgi edinmesini sağlıyor. Klopfer’in deneyinde olduğu üzere, zorluklarla yüzleşmek, bir sorunun her bileşenini anlamamıza ve gelecekte emsal problemlerle başa çıkmamıza imkan tanıyor.
Liderler için ders: Alan açın
Bu deneyden çıkarılacak kıymetli bir öbür ders ise liderlik ile ilgili. Bir önder olarak kadronuzun gelişmesini istiyorsanız, onların gayret etmelerine müsaade vermelisiniz. Sıkıntıları sizin çözmeniz kısa vadede işleri kolaylaştırabilir, fakat uzun vadede takımınızın bağımsız düşünme ve sorun çözme yeteneğini baltalayabilirsiniz.
• Yanılgı yapmalarına müsaade verin: Yanılgılar öğrenmenin en kıymetli kesimleridir.
• Denetimli sorumluluk verin: Artan sorumluluklarla grubunuzu destekleyin.
• Çaba alanları yaratın: Öğrenme süreçlerine faal olarak katılmalarını sağlayın.
Sonuçta, uğraş ederek öğrenen bir grup, yalnızca vazifelerini yerine getiren bir takımdan çok daha fazlasını başaracaktır.
Yapay Zekâ ve insan beyni: İstikrarda kalmak
Yapay zekâ, eğitimde ve liderlikte güçlü bir araç olabilir. Lakin hakikat kullanıldığında yarar sağlar. Klopfer’in deneyinden yola çıkarak, teknolojiyi bir takviye aracı olarak kullanmak, gayret ederek öğrenmeyi teşvik etmek için kritik kıymete sahiptir. Uğraş, insan beynini geliştirir; bu, yapay zekânın asla kopyalayamayacağı bir süreçtir.
Bu makalede öne sürülen fikir ve yaklaşımlar külliyen muharrirlerinin özgün fikirleridir ve Onedio’nun editöryal siyasetini yansıtmayabilir. ©Onedio