Uzun yıllardır Disney prenseslerinin her birinin aslında bir ruhsal rahatsızlığı temsil ettiği düşünülüyor. Mevzu sırf Disney prensesleriyle de sonlu değil hatta, yıllardır kuşaktan nesile aktarılan her masal ve öykü için geçerli.
Tuhaf da değil özüne bakıldığında sadece şaşırtan. Bir vakitler rengarenk dünyalarına dalarak izlediğimiz yahut dinlediğimiz o öykülerin altında derin ruhsal karakter tahlilleri yatıyor zira…
Bugün başrolümüzde Uyuyan Hoş var! Hazırsanız gelin, ‘100 yıllık derin bir uykuyla lanetlenen ve yalnızca prensin öpücüğüyle ayağa kalkabilen Uyuyan Güzel’inki bir lanet miydi kaçış mı?’, ‘Hangi olası ruhsal rahatsızlıkları yansıtıyordu?’ sorularına birlikte yanıt bulalım!
Seriye Pamuk Prenses’le başlamıştık, tahminen denk gelen olmuştur!
Kökeni çok yıllar öncesine dayanan Disney prenseslerin, bilhassa de kız çocukların üzerinde bıraktığı tesir hakkında konuşmuştuk. Hepsi birbirinden hoş bu prensesler yalnızca hoşluk algımızı değil, hayattan beklentilerimizi de etkiledi bir formda.
‘Ya kaç yaşına gelmişim prenseslerin benim hayat anlayışımla ne alakası var?’ diye düşünüyor olabilirsiniz lakin izlediğiniz her şey ve okuduğunuz her öykü, hele ki küçükken beyninize işleniyorsa kesinlikle bir iz bırakıyor…
Sistem yeni yeni değişiyor, yeni prenseslerin istekleri ve kendilerini “kurtarma” operasyonu çok şükür ki daha ayakları yere basan vaziyette artık.
Fakat olağan koşullarda masal daima bildiğimiz üzere, fecî zorlukların içinden bir prens figürüyle kurtarılan prensesler, gerçek mutluluğa lakin o prens onları o kaostan çekip aldığında kavuşabiliyor…
Tüm bu kıssa gelişirken de enteresan hareketler sergileniyor aslında. Hem içimizden biri üzere hissetmemize sebep oluyor hem de prenseslerin her birinin ruhsal rahatsızlıkları simgeleme vazifesinin de olduğuna inanılıyor.
Şimdi sıra hayata epey trajik başlayan Uyuyan Hoş (Aurora)’da!
Uyuyan Hoş, Disney’in en şık ve en çok uyuyan prensesi. 1959 üretimi sinemayla birlikte Disney’in üçüncü prensesi olarak hayatımıza girdi. Öyküyü zati biliyoruz fakat tekrar de kabataslak bir üstünden geçelim…
En özet haliyle; doğumunda makus kalpli Malefiz tarafından lanetlenen Aurora, 16 yaşına kadar ormanda üç peri annesiyle büyütülüyor.
Doğum günü gelip çattığında gerçek kimliğini öğrenir ve tıpkı gün iğneye dokunarak sonsuz bir uykuya dalıyor. Prens Phillip, Malefiz’le savaşıp Aurora’yı öper ve her şey keyifli sonla bitiyor.
Aurora masal boyunca hoşluğu, zarafeti ve kırılganlığıyla öne çıkan bir prenses üzere görünse de onu sadece uyuyan bir figür olarak pahalandırmak yanlışsız değil zira öyküsü, biraz daha yakından bakıldığında derin ruhsal temalar ve bilinçaltı iletilere göndermeler yapıyor!
Bu kurgu karakterlerde ruhsal manalar aramak birinci bakışta tuhaf gelebilir lakin;
Disney’in tüm prensesleri için birçok araştırma yapılmış, ruhsal tez yazılmış ve tahlil yapılmış durumda.
Uyuyan Hoş (Aurora) özelinde baktığımızda ise öne çıkan dört ruhsal rahatsızlıkla karşılaşılıyor. Öyküye genel örgüsüyle baktığınızda aslında çok da garip gelmeyecek ilişkiler doğuyor. Hazırsanız başlayalım!
Travma Sonrası Gerilim Bozukluğu (TSSB) – “Kaderinle Yaşamak mı, Ondan Kaçmak mı?”
Aurora’nın hayatı, doğduğu andan itibaren büyük bir travmayla başlıyor. Malefiz, bebekken ona bir lanet koyuyor ve ailesi onu saraydan uzaklaştırıyor. Küçük bir çocuk olarak prenses olduğunu bile bilmeden, ormanda saklanarak büyüyor. Düşünsenize, bütün hayatı bir palavra üzerine kurulu!
Bu durum da Travma Sonrası Gerilim Bozukluğu (TSSB) ile bağdaştırılıyor zira Aurora:
-
Kim olduğunu bile bilmiyor.
-
Kendini inançta hissetmesi gereken ortamdan koparılıyor.
-
Gerçekliği gizlenmiş, daima bir tehlikeden korunması gerektiği söyleniyor.
-
16 yaşına geldiğinde gerçekleri öğrendiğinde, kendini çaresiz ve denetimsiz hissediyor.
Ve en kritik nokta: TSSB yaşayan beşerler ekseriyetle travmalarından kaçınmak için şuurlu yahut bilinçsiz olarak kendilerini dış dünyaya kapatıyorlar. Aurora da bu gerçekle yüzleşemediği için zihinsel olarak kapanıyor ve bir iğne dokunuşu (yani bir tetikleyici olay) onun zihinsel kaçışını fizikî bir uykuya çeviriyor!
Buradaki soru şu: Aurora sahiden lanetlendi mi, yoksa bir tıp ruhsal savunma düzeneği olarak kendi içine kapanmayı ve zihinsel olarak “uyumayı” mı seçti?
Kleine-Levin Sendromu – “Nam-ı öteki Uyuyan Hoş Sendromu”
Prenses Aurora bir iğneye dokunuyor ve hop, 100 yıllık bir uykuya dalıyor biliyorsunuz. Bunun fantastik bir lanet olabileceği üzere, Kleine-Levin Sendromu (KLS) denilen, gerçek hayatta da var olan bir rahatsızlık olduğunu biliyor muydunuz? Üstelik ismini direkt olarak Uyuyan Güzel’in kendisinden de alıyor, Kleine-Levin sendromundan çok Uyuyan Hoş sendromu olarak anılıyor.
Bu sendrom, kişinin haftalarca, aylarca sürebilen çok uyku atakları yaşamasıyla karakterize oluyor. Hasta, bir kriz periyoduna girdiğinde günlerce uyanmıyor, uyanırsa da çok yorgun ve sersemlemiş hissediyor. Hatta bazen gerçeklik algısı bozuluyor, etrafında olup biteni idrak edemiyor.
Yani bu senaryoda Prens gelip Aurora’yı öpmeseydi, uyumaya devam etmesi mümkün ve üzgünüz bunun Prens’in gelip gelmemesiyle bir alakası yok bu bir rahatsızlık! Büyük ihtimalle Aurora ve bu masal çağdaş tıbbın elinde olsa, prensin yanı başında olmak yerine nörologlar ve EEG aygıtlarıyla dolu bir hastane odasında uyanıyor olurdu!
Dissosiyatif Kimlik Bozukluğu – “Ben Kimim? Ben Hangisiyim?”
Hikayeye başından sonuna baktığınızda aslında Aurora iki farklı hayat yaşıyor. Ormanda özgür, keyifli ve sıradan bir kızken, sarayda bir prenses olarak yaşamak zorunda olduğu gerçeğiyle yüzleşiyor.
İki farklı karakteri yaşamak zorunda kaldığı için, zihni büyük bir çatışma yaşıyor. Dissosiyatif Kimlik Bozukluğu (DİB), kişinin yaşadığı ağır kimlik çatışmaları nedeniyle kendisini “iki farklı kişi” üzere hissetmesine ve vakit zaman gerçeklikten kopmasına neden olan bir bozukluk.
Konu tekrar farklı geliyor ancak bir düşünelim; yıllardır lakin ve fakat Prens’in büyülü öpücüğüyle uyanabileceğine inandırıldığımız Aurora’nın ‘uykusu’ zihninin artık bu çatışmayı kaldıramaması ve büsbütün kapanması olabilir mi?
Stockholm Sendromu – “Prense Olan Bağlılık İstekli mü Mecburi mi?”
Eveet, geldik en tartışmalı konuya! Aurora’nın uyuduğu sırada prens gelip onu rızası olmadan öpüyor. Uyandığında da ise “Evet, işte gerçek aşk!” diyerek çabucak ona bağlanıyor.
Burada da devreye Stockholm Sendromu giriyor. Stockholm Sendromu, bir kişinin, kendisini esir alan yahut sıkıntı durumda bırakan birine duygusal olarak bağlanması olarak tanımlanır. Artık daima birlikte Aurora için düşünelim:
-
Kendisine ne olduğunu bilmiyor.
-
Uyandığında etrafında hiçbir tanıdığı yok.
-
Prens ona ‘Ben senin hayatını kurtardım’ diyor ve Aurora çabucak ona aşık oluyor.
Yani, Aurora’nın prense bağlanma sebebi hakikaten ‘aşk’ mı, yoksa kaygı ve bilinmezlikle başa çıkmaya çalışan zihninin bir savunma düzeneği mı?
Hayallerinizi yıktık farkındayız ancak yapacak bir şey yok! Haydi üstüne düşünelim de yorumlarda buluşalım! Ayrıca unutmayalım da lütfen, her şey inanılmaz romantik geliyor lakin biz bayanların kurtarılmak için erkeklere muhtaçlığı yok, sorunlarımız onlarla başlamadığı üzere onlarla da bitmiyor sevgili okurlar!