Günlük Burç Yorumları

Birisi çıkar ‘gyros’ der, birisi çıkar ‘Alman döneri’ der. Yunanistan ve Almanya dönerin kendilerine ilişkin olduğunu sav ededursun, biz gerçekleri biliyoruz! Aslında ‘dönmek’ kökünden gelen ‘döner’ yemeğinin Alman yemeği olabileceğine nasıl inanıyorlar, orasını inanın bilmiyoruz. 

Dönerin bize ilişkin olduğunu biliyoruz da, Osmanlı periyodunda dönerin nasıl yendiğini hiç düşündünüz mü?

İşte dönerin bir Türk yemeği olduğunu deliller nitelikteki fotoğraflar.

Kaynak: Turkish Archives

Türkiye ve Almanya ortasında süregelen bir döner tartışması var.

osmanli zamaninda cekilen ve donerin turk yemegi oldugunu kanitlayan fotograflar 0

osmanli zamaninda cekilen ve donerin turk yemegi oldugunu kanitlayan fotograflar 1 pqzFJG3A

Türkiye, dönerin tescillenmesi için AB’ye müracaatta bulunmuştu. Bu müracaat sırasında bir dönerin ‘döner’ sayılabilmesi için gerekli kriterler de belirlendi. Lakin bu müracaata itiraz eden ülke, Almanya oldu.

Almanya, dönerin Türkiye’ye ilişkin bir yemek olmadığını sav etti.

Zaten her yemeğimizde ismi geçen Yunanistan da olmazsa olmaz! Taco ekmeğine benzeri bir lavaşla sunulan ‘gyros’ da Yunanistan’ın döneri.

osmanli zamaninda cekilen ve donerin turk yemegi oldugunu kanitlayan fotograflar 0

osmanli zamaninda cekilen ve donerin turk yemegi oldugunu kanitlayan fotograflar 3

Elbette onlar da dönerin kendilerine ilişkin olduğunu tez ediyor. 

Arada kimi farklar bulunsa da birebir coğrafyada benzeri yemeklerin tüketilmesinin epeyce olağan olduğunu belirtelim. Zati yıllar evvel hepimiz birebir ülkenin insanlarıydık, o da başka mevzu 🙂

1885’te Osmanlı’da çekilen birinci döner fotoğrafı ise dönerin mucidinin kim olduğunu gösterir nitelikte!

osmanli zamaninda cekilen ve donerin turk yemegi oldugunu kanitlayan fotograflar 0

osmanli zamaninda cekilen ve donerin turk yemegi oldugunu kanitlayan fotograflar 5 IUC7LS5H

Dönerin tarihinin, aslında Selçuklu periyoduna kadar uzandığı düşünülüyor. Elimizdeki birinci ispat, Evliya Çelebi’nin 1660’larda Kırım ziyareti sırasında anlattığı tanım. 

Evliya Çelebi, etlerin üst üste konulup ateş üzerinde yatay olarak pişirildiğinden bahsetmiş ve bu yemeğin lezzetini övmeden geçmemişti.

Yukarıda görmüş olduğunuz fotoğraf ise dönerin birinci fotoğrafı olarak kabul ediliyor.

Bugünkü döner makinesinin mucidinin ise Takiyüddin Muhammed ibn Ma’ruf er-Raşıd olduğu söyleniyor.

osmanli zamaninda cekilen ve donerin turk yemegi oldugunu kanitlayan fotograflar 0

osmanli zamaninda cekilen ve donerin turk yemegi oldugunu kanitlayan fotograflar 7 71KPy7g5

Bugün İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi’nde sergilenen bu makine, döner makinesinin birinci örneği.

Günümüze biraz daha yaklaşalım: 1980’ler ve 90’lar.

osmanli zamaninda cekilen ve donerin turk yemegi oldugunu kanitlayan fotograflar 0

osmanli zamaninda cekilen ve donerin turk yemegi oldugunu kanitlayan fotograflar 9 fbyBu9hI

1980 yılında artık başta İstanbul olmak üzere Türkiye’nin birçok noktasında döner üretim tesisleri kurulmaya başlandı. Dönerin Türkiye’de yayılması hiç de güç olmadı. Akabinde da yurt dışı kapıları açıldı.

1908 yılına ilişkin, dönerin birinci renkli fotoğrafı!

osmanli zamaninda cekilen ve donerin turk yemegi oldugunu kanitlayan fotograflar 0

osmanli zamaninda cekilen ve donerin turk yemegi oldugunu kanitlayan fotograflar 11 ieqm6y7N

Yunanistan’ı ve Almanya’yı ikna eder miyiz dersiniz? 🙂

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir